“Vùng xanh” không gian mạng và trách nhiệm xã hội của người nổi tiếng
“Vùng xanh” là thuật ngữ chỉ vùng an toàn trong các khu vực, địa phương có dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Mở rộng “vùng xanh”, thu hẹp “vùng đỏ”, tiến tới khống chế, đẩy lùi dịch bệnh là mục tiêu của cuộc chiến chống dịch hiện nay.
Là tấm gương phản chiếu đời sống xã hội, không gian mạng (KGM) cũng đang bị những “biến chủng” ăn theo Covid-19 tấn công, lây lan nhanh các loại “virus” xấu độc. Việc mở rộng “vùng xanh” cho KGM đòi hỏi phải có sự vào cuộc đầy trách nhiệm của mọi công dân, nòng cốt là lực lượng người dùng mạng xã hội (MXH) có sức ảnh hưởng lớn. Hơn lúc nào hết, những người nổi tiếng cần thể hiện rõ nét trách nhiệm xã hội của bản thân đối với đất nước…
Chiến sĩ trên mặt trận văn hóa không gian mạng
“Vùng xanh” trong nhiệm vụ chống dịch được giới hạn bằng vị trí địa lý, còn “vùng xanh” trên KGM thì được định lượng bằng mức độ phủ sóng thông tin tích cực và lượng tương tác của người dùng MXH. Cuộc chiến chống dịch cần sự xung kích của các lực lượng trên tuyến đầu, như: Y tế, quân đội, công an… thì cuộc chiến bảo vệ đất nước trên KGM trong đại dịch cũng cần có các lực lượng xung kích trên tuyến đầu. Họ chính là những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng văn hóa, là những người nổi tiếng, người có tiếng nói, có tầm ảnh hưởng xã hội sâu rộng… Đó là mối quan hệ biện chứng, hai mặt của một vấn đề, kết thành sức mạnh tổng hợp để chiến thắng đại dịch Covid-19. Phát huy được sức mạnh từ sở trường của mỗi người và thế mạnh của mỗi lực lượng trên tinh thần đoàn kết, đồng lòng, thống nhất, gạt bỏ những mâu thuẫn, xung đột cá nhân, cục bộ (nếu có) để cùng hướng tới mục tiêu chung, nhất định chúng ta sẽ chống dịch thành công, cả trong cuộc sống thực lẫn KGM. Khi quyền lợi của cá nhân gắn chặt với quyền lợi cộng đồng, sức khỏe và cuộc sống của mỗi công dân gắn liền với vận mệnh đất nước, yêu cầu này không chỉ có tính chất vận động mà còn là bổn phận, trách nhiệm tự thân của mỗi công dân.
Phải thống nhất với nhau tinh thần ấy để bài trừ thái độ bàng quan, vô cảm, vô trách nhiệm, ích kỷ, hẹp hòi… đang tồn tại trong một bộ phận xã hội và là lực cản của cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 hiện nay.
Trong Lời kêu gọi toàn dân phòng, chống dịch Covid-19, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: Chúng ta đã cố gắng càng cố gắng hơn nữa; đã đoàn kết càng đoàn kết hơn nữa; đã quyết tâm càng quyết tâm cao hơn nữa. Toàn dân tộc muôn người như một, đồng lòng cùng Đảng, Chính phủ, các cấp, các ngành tìm mọi cách quyết ngăn chặn, đẩy lùi bằng được, không để dịch lan rộng, bùng phát trong cộng đồng…
Để có sự đoàn kết, đồng lòng, toàn dân tộc muôn người như một theo lời kêu gọi của người lãnh đạo cao nhất Đảng ta, việc tạo môi trường gắn kết, tương tác, thống nhất trên KGM là vô cùng quan trọng. Đó chính là ngọn cờ tư tưởng, là môi trường tập hợp ý chí, tinh thần quyết tâm chống dịch của toàn dân.
Nhìn lại những dấu mốc thành tựu vẻ vang trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm, thống nhất đất nước và trong công cuộc kiến thiết, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, công tác tư tưởng văn hóa luôn là “binh chủng” xung kích đi đầu. KGM và tiện ích công nghệ thông minh là lợi thế đặc biệt của công tác tư tưởng văn hóa hiện nay. Với tinh thần “Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận, anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy” theo lời dạy thiêng liêng của Bác Hồ vĩ đại, hơn lúc nào hết, đội ngũ văn nghệ sĩ, người nổi tiếng trên các lĩnh vực đời sống xã hội phải thể hiện rõ nét vai trò chiến sĩ, lực lượng xung kích trên mặt trận văn hóa KGM.
Những ngày qua, hình ảnh của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng tại TP Hồ Chí Minh biểu diễn nghệ thuật phục vụ bà con và lực lượng chống dịch trong các khu cách ly, phong tỏa, bệnh viện dã chiến… lan truyền trên KGM đã chạm đến trái tim của đông đảo công chúng. Tiếng kèn của nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn, tiếng hát của các ca sĩ Phương Thanh, Quốc Đại, Nguyễn Phi Hùng… cùng rất nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật, các hoạt động thiện nguyện của giới nghệ sĩ và người nổi tiếng cổ vũ tinh thần chống dịch, đã truyền cảm hứng mạnh mẽ về niềm tin, nghị lực, nhân lên sức mạnh cộng đồng chống dịch. Đó là sự thể hiện sinh động nhiệt huyết, trái tim nồng nàn của người nghệ sĩ đối với đất nước, nhân dân trong gian khó, thử thách. Bầu nhiệt huyết ấy rất cần được hâm nóng, thể hiện rõ nét trên mặt trận đấu tranh chống lại cái xấu độc, tiêu cực, phản động trên KGM. Chủ trương dành phần xứng đáng trong gói hỗ trợ 26.000 tỷ đồng cho các văn nghệ sĩ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Chính phủ, ghi nhận, đánh giá cao vai trò và những đóng góp của văn nghệ sĩ trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.
Trong giới nghệ sĩ, trí thức hiện nay, có rất nhiều gương mặt nổi tiếng. Trang cá nhân của họ trên các nền tảng MXH có số lượng tương tác, theo dõi lên đến hàng chục triệu người. Tầm ảnh hưởng của nhiều người nổi tiếng trong các hoạt động từ thiện, hỗ trợ đồng bào gặp khó khăn, hoạn nạn do thiên tai, dịch bệnh vừa qua đã mang lại hiệu quả to lớn về vật chất, lan tỏa các giá trị nhân văn xã hội chủ nghĩa trong cuộc sống. Nếu mỗi nghệ sĩ, người nổi tiếng thể hiện rõ bổn phận, trách nhiệm xã hội, tinh thần yêu nước của mình bằng những phát ngôn, bài viết mang tính xây dựng, truyền cảm hứng, đấu tranh chống lại những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động thì hiệu quả đấu tranh, bảo vệ môi trường văn hóa trên mặt trận KGM sẽ rất lớn.
Trên thực tế, trước những thông tin xấu độc kiểu mị dân, mầm mống “dân túy” gây bất ổn đời sống xã hội xuất hiện trên KGM vừa qua, nhiều người nổi tiếng đã lên tiếng bày tỏ quan điểm, phân tích đúng-sai một cách thuyết phục, giúp công chúng hiểu đúng bản chất vấn đề. Các bài viết của những người nổi tiếng về vấn đề này có lượt tương tác, chia sẻ rất lớn. Hàng ngàn bình luận của người dùng MXH đã bày tỏ quan điểm ủng hộ, đồng thời kêu gọi tẩy chay thông tin xấu độc. Đó là những việc làm rất tích cực, hiệu quả, nhằm mở rộng “vùng xanh” trên KGM, đấu tranh, lật tẩy chiêu trò phá hoại của các phần tử phản động, thế lực thù địch.
Trách nhiệm của các hội, đoàn, tổ chức nghề nghiệp
Tiến sĩ Nguyễn Thị Kim Liên, Trưởng khoa Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị (khu vực 2) cho rằng, để củng cố, tăng cường sức mạnh trên mặt trận tư tưởng văn hóa, vai trò của các tổ chức hội, đoàn, tổ chức nghề nghiệp cần phải được thể hiện rõ nét hơn. Khi Chính phủ và nhân dân đã xác định “chống dịch như chống giặc” thì trên KGM, nhiệm vụ chống “giặc” cũng phải được tổ chức bài bản chứ không thể để tình trạng ngẫu hứng tự phát.
Hầu hết các nghệ sĩ, người nổi tiếng ở Việt Nam đều tham gia công tác, sinh hoạt trong những cơ quan công lập hoặc các hội, đoàn, tổ chức nghề nghiệp… Có những người là hội viên của nhiều hội nghề nghiệp, tham gia hoạt động đa năng, đa lĩnh vực. Tài năng, sự cống hiến của họ trong lao động nghề nghiệp đối với đất nước đã được khẳng định trên thực tế. Bản thân họ cũng đã được Đảng, Nhà nước ghi ơn, phong tặng những danh hiệu cao quý, như: Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ sĩ Nhân dân, Nhà giáo Nhân dân, Thầy thuốc Nhân dân… Gắn hai chữ Nhân dân rất đỗi thiêng liêng trong các danh hiệu ấy là bởi, họ là tinh túy (trong lĩnh vực công tác) của nhân dân, mục đích lao động, cống hiến là phụng sự nhân dân, cần phải luôn biết ơn và tri ân nhân dân…
Trong bối cảnh đất nước, nhân dân đang đứng trước những khó khăn, thử thách do đại dịch Covid-19, nhiệm vụ bảo vệ đất nước, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân (bao gồm cả cuộc sống vật chất và tinh thần trên KGM) trước sự chống phá quyết liệt, nham hiểm của các thế lực thù địch, cần được nhìn nhận, thể hiện đúng mực, rõ nét.
Với tinh thần ấy, việc một số ít nghệ sĩ, người nổi tiếng vừa qua có những phát ngôn thiếu tinh thần xây dựng, gây bức xúc trong dư luận là điều rất đáng tiếc, cần phải rút kinh nghiệm để tránh tái diễn. Bên cạnh việc xử lý của cơ quan chức năng, các tổ chức hội, đoàn nơi những người này sinh hoạt, cần có biện pháp nhắc nhở, chấn chỉnh. Không nên thờ ơ, coi đó là việc làm của cá nhân, là trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước. Phải nhấn mạnh điều này, bởi trên thực tế, vai trò của nhiều tổ chức hội, đoàn khi hội viên của mình mắc khuyết điểm hoặc có những phát ngôn, hành động chưa chuẩn, vẫn rất thụ động, thậm chí có nơi còn ngó lơ, bàng quan. Thực trạng này phần nào lý giải, tại sao ở ta, các tổ chức hội, đoàn có rất nhiều, nhưng giáo dục, định hướng hội viên trong các hoạt động xã hội vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong muốn. Thậm chí, khi có hội viên công khai lên MXH thể hiện thái độ cực đoan, bất mãn, để các thế lực thù địch lợi dụng, lãnh đạo hội vẫn coi đó là việc cá nhân, không có bất cứ động thái chấn chỉnh nào.
MXH là phương tiện của công dân. Bày tỏ thái độ, quan điểm cá nhân trên KGM là quyền tự do ngôn luận, thể hiện tinh thần dân chủ, nhưng tất cả đều phải trên tinh thần thượng tôn pháp luật. Tạo những diễn đàn lành mạnh, gác lại những bất đồng, mâu thuẫn, cùng nhau hướng về mục tiêu chung, đó là những việc cần làm ngay để nhân rộng, lan tỏa những “vùng xanh” trên KGM trong cuộc chiến cam go chống đại dịch Covid-19. Vai trò tập hợp, định hướng, khuyến khích, tạo không gian và môi trường cho hội viên, nghệ sĩ, người nổi tiếng thể hiện trách nhiệm xã hội thuộc về các hội, đoàn, tổ chức nghề nghiệp các cấp.
Đừng thụ động, ỷ lại, bởi văn hóa tư tưởng phải luôn đi trước một bước để dẫn dắt đời sống xã hội. Các chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư tưởng phải là người cầm cờ xung phong. Đất nước đang vào cơn gian khó, đừng ai và đừng lúc nào bộc lộ tư tưởng “Thử xem con tạo xoay vần đến đâu…”.
(còn nữa)
LỮ NGÀN/QĐND
